Onderzoek over persoonlijkheidsstoornissen

Behandelingen voor een persoonlijkheidsstoornis hebben vaak een lange duur en zijn kostbaar. De wachtlijsten zijn lang en ongeveer de helft van de mensen verbetert niet. Binnen het Expertisecentrum PsyQ Persoonlijkheidsstoornissen Den Haag doen wij samen met andere afdelingen onderzoek met als doel de kwaliteit van leven van mensen met persoonlijkheidsstoornissen te verbeteren, door de behandeling effectiever en korter te maken. Zo kunnen meer mensen profiteren van behandeling.

  • Verbeteren van de kwaliteit van leven van mensen met persoonlijkheidsstoornissen door kortere en effectievere behandelingen. Ook kunnen daardoor meer mensen profiteren van behandeling.


Het onderzoek op het gebied van persoonlijkheidsstoornissen is ondergebracht bij het Kennisnetwerk Persoonlijkheidsstoornissen. Ons Expertisecentrum Persoonlijkheidsstoornissen PsyQ bevindt zich in Den Haag.

Voorbeelden onderzoek persoonlijkheidsstoornissen

Vrijwel alle mensen met persoonlijkheidsstoornissen hebben last van traumatische herinneringen en problemen met het reguleren van hun emoties. EMDR (Eye Movement Desensitization and Reprocessing) kan beide verminderen, maar er is nog beperkt onderzoek naar gedaan. In de TEMPO studie vergelijken we 10 sessies EMDR, gegeven in 5 weken, met een groep die deze behandeling niet krijgt.

We verwachten dat EMDR de ernst van een persoonlijkheidsstoornis vermindert en de kwaliteit van leven en het functioneren van de cliënt verbetert. Verder verwachten we dat EMDR kosteneffectief is, omdat minder mensen na EMDR een reguliere behandeling voor een persoonlijkheidsstoornis nodig zullen hebben.

GGZ Delfland en verschillende afdelingen van PsyQ doen mee aan dit onderzoek.

In tegenstelling tot andere psychotherapievormen voor persoonlijkheidsstoornissen, heeft kortdurende experiëntiële schemagerichte groepstherapie een kortere duur van ongeveer zes maanden. Deze behandeling wordt regelmatig geboden aan mensen met kenmerken van een persoonlijkheidsstoornis, maar het effect ervan is nog niet onderzocht. In een open studie onderzoeken wij de tevredenheid en de invloed van deze behandeling op de klachten van mensen met persoonlijkheidsstoornissen.

Wij doen dit onderzoek samen met G-kracht Psychomedisch Centrum.

Hallucinaties, en vooral auditieve verbale hallucinaties (stemmen horen), komen regelmatig voor bij mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis. De lijdensdruk is hoog en de gevolgen kunnen ernstig zijn. Behandeling met antipsychotica kent veelal bijwerkingen, en verder is nog geen onderzoek gedaan naar de behandeling van stemmen binnen deze groep. In een open studie onderzoeken wij het effect van cognitieve gedragstherapie gericht op de last die mensen hebben van stemmen.

We doen deze studie samen met GGZ Oost Brabant, GGZ Noord-Holland Noord en Altrecht. Hoogleraar Prof. dr. J.D. (Jan Dirk) Blom is ook betrokken.

Transcranial direct current stimulation (tDCS) is een vorm van niet-invasieve hersenstimulatie waarbij met een zwakke elektrische stroom de hersenactiviteit kan worden beïnvloed. Deze behandeling heeft vrijwel geen bijwerkingen. Bij mensen met een psychotische stoornis kan tDCS ervoor zorgen dat iemand minder last heeft van het horen van stemmen.

Het effect van tDCS bij mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis en stemmen is nog niet onderzocht. Daarom onderzoeken wij het effect van tDCS versus placebo in een groep van mensen met een borderline persoonlijkheidsstoornis die last hebben van het horen van stemmen.

Onze hypothese is dat ook de stemming kan verbeteren en stemmingswisselingen kunnen afnemen.